بیمه مسئولیت ساختمان و بیمه آتش سوزی تاسیسات
بیمه مسئولیت مدنی هیئتمدیره ساختمان و بیمه آتشسوزی در تاسیسات ساختمانی
بیمه تاسیسات، در نقش مشاور و مجری خدمات تخصصی بیمههای ساختمانی، پوششی فراتر از یک بیمهنامه ساده ارائه میدهد. در دنیایی که مدیریت فنی و ایمنی ساختمانها به شاخصی از مسئولیت اجتماعی و انضباط مهندسی تبدیل شده است، داشتن بیمه مسئولیت مدنی هیئتمدیره ساختمان نهتنها یک الزام قانونی بلکه نشانهای از درک حرفهای مدیران از اصول ایمنی و استانداردهای عملکرد تاسیسات است. مدیر یا هیئتمدیره هر ساختمان، بر اساس ماده ۶۶۶ قانون مدنی، موظف است در قبال ساکنین و استفادهکنندگان از مشاعات مسئولیت مستقیم بپذیرد؛ و این مسئولیت در برابر هرگونه حادثه ناشی از سهلانگاری یا نقص عملکرد تاسیسات، از جمله سیستمهای برقی، آسانسورها، لولهکشیها، سیستم اعلام و اطفاء حریق و حتی نشت گاز، میتواند خسارات مالی و جانی جدی به همراه داشته باشد. در همین راستا، بیمه تاسیسات با طراحی بیمهنامهای جامع، پوششهای خود را بر اساس استانداردهای جهانی و آییننامه شماره ۸۴ شورای عالی بیمه ایران تنظیم نموده تا کلیه ریسکهای مرتبط با بهرهبرداری از فضاهای مشترک را تحت حمایت خود درآورد.
در این مدل پوشش، بیمه مسئولیت مدنی هیئتمدیره ساختمان کلیه خسارات احتمالی وارده به ساکنین، بازدیدکنندگان و کارکنان خدماتی از قبیل سرایدار، نگهبان، تکنسین تأسیسات، پاکبان و متخصصان تعمیر و نگهداری را در زمان انجام کار در محل بیمهشده جبران میکند. حوادثی همچون سقوط از پله، برقگرفتگی، انفجار، آتشسوزی یا خسارت ناشی از عملکرد ناصحیح سیستمهای تاسیسات مکانیکی و برقی، همگی در این چارچوب قرار میگیرند. از سوی دیگر، بیمه تاسیسات با افزودن تعهدات تکمیلی مانند پرداخت غرامت برای صدمات جانی بیمهگذار یا اعضای هیئتمدیره در حین بازرسی و انجام امور اجرایی ساختمان، دامنه پوشش را فراتر از معمول گسترش داده است. این ویژگی موجب میشود مدیران ساختمان با اطمینان از حمایت کامل بیمهنامه، بتوانند وظایف نظارتی خود را با آرامش خاطر و تمرکز بر حفظ استانداردهای ایمنی انجام دهند.
در کنار پوششهای مسئولیت مدنی، بیمه آتشسوزی ساختمان یکی از ستونهای اصلی مدیریت ریسک در تأسیسات ساختمانی است. آتش، بهعنوان یکی از پرریسکترین تهدیدهای زیرساختی، نهتنها موجب تخریب سازه و تجهیزات میشود بلکه هزینههای غیرمستقیم سنگینی نیز به دنبال دارد؛ از جمله توقف فعالیت مجموعه، خسارت به اموال ساکنین و حتی آسیبهای ناشی از دود و حرارت. بیمه تاسیسات با بهرهگیری از رویکرد «تحلیل مولفهای ریسک»، طرحهای آتشسوزی خود را به گونهای طراحی کرده است که هر ساختمان متناسب با سطح تاسیسات، کاربری، متراژ و تجهیزات خود ارزیابی شده و نرخگذاری آن بر پایه دادههای واقعی انجام میشود. تعهدات اولیه شامل خسارت مستقیم ناشی از آتشسوزی، صاعقه و انفجار است، اما به درخواست بیمهگذار میتواند با پوششهای اضافی نظیر خسارت ناشی از نشت آب، ترکیدگی لوله، انفجار بویلر یا حتی آسیب ناشی از نوسان برق و سیستمهای سرمایش و گرمایش نیز تکمیل گردد. این بیمهنامه دقیقاً در نقطه تلاقی مهندسی تاسیسات، ایمنی محیطی و مدیریت داراییهای ساختمانی طراحی شده است.
بیمه تاسیسات، بر پایه مدل IUIS (Smart Utility Insurance System)، امکان خرید آنلاین و برخط بیمه مسئولیت مدیر ساختمان و بیمه آتشسوزی را فراهم کرده است تا مدیران ساختمان بدون نیاز به مراجعه حضوری، بتوانند پس از وارد کردن مشخصات ساختمان و نوع تاسیسات، پوششهای مورد نظر را انتخاب، مقایسه و خریداری نمایند. مزیت این سامانه در ارائه گزارش فنی از وضعیت ایمنی ساختمان پیش از صدور بیمهنامه است؛ گزارشی که شامل وضعیت سیستم برقرسانی، آسانسور، فاضلاب و تهویه مطبوع است و در نهایت نرخ بیمه را بر اساس سطح ایمنی واقعی تعیین میکند. بدینترتیب، بیمهگذار به جای پرداخت مبلغی ثابت، همانند یک ساختار هوشمند مبتنی بر ریسک (Risk-Based Pricing)، صرفاً هزینه منصفانه واقعیت ایمنی ساختمان خویش را پرداخت مینماید.
از نگاه مقرراتی، بیمه مسئولیت مدنی هیئتمدیره ساختمان زیرمجموعهای از بیمههای مسئولیت عمومی محسوب میشود که در آییننامه بیمه مرکزی بهطور مشخص ذیل عنوان مسئولیت مدنی ناشی از اداره امور ساختمانی تعریف شده است. مطابق این آییننامه، مسئولیت مدیر در قبال ساکنین، اشخاص ثالث و مشاعات، بهویژه در ارتباط با نحوه نگهداری از تاسیسات و تجهیزات مشترک، باید بهصورت مشخص بیمه شود. بیمه تاسیسات با افزودن بندهای اختصاصی برای پوشش خسارات ناشی از عملکرد سیستم آتشنشانی، مخازن سوخت، برق اضطراری و موتورخانه، این بیمه را از حالت عمومی خارج و به محصولی کاملاً تخصصی برای مجتمعهای مسکونی، تجاری و اداری تبدیل کرده است.
این ساختار در واقع پلی میان مدیریت فنی ساختمان، مهندسی ایمنی و مسئولیت قانونی مدیران است و برای نخستین بار در ایران با مشاوره فنی در سطح بینالمللی طراحی شده است. هدف آن کاهش خسارات بالقوه از طریق پیشگیری مهندسی و مشاورت پیش از حادثه است، نه صرفاً پرداخت غرامت بعد از بروز آن. مدیران ساختمان میتوانند با حضور در سیستم بیمه تاسیسات، ضمن صدور بیمهنامه، از مشاوره فنی ایمنسازی مشاعات، طرح بهینهسازی برق و تهویه، و چکلیست ایمنی ساختمان نیز بهرهمند شوند.
در نهایت باید یادآور شد که بیمه تاسیسات، بیمه را نه فقط یک ابزار جبران خسارت، بلکه بخشی از چرخه مدیریت هوشمند تاسیسات میداند. در ساختاری که هر کلید برق، هر لوله آب و هر آسانسور بخشی از مسئولیت قانونی مدیر است، داشتن بیمه مسئولیت مدنی و بیمه آتشسوزی یعنی تضمین تداوم آسایش، امنیت و آرامش همه ساکنین ساختمان. این بیمه نهتنها خسارات را جبران میکند، بلکه پشتوانهای برای تصمیمگیری مهندسی دقیق، رعایت اصول ایمنی و مدیریت صحیح ریسک در تمامی تاسیسات ساختمانی کشور است.